Η ΒΕΝΕΤΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΗ ΒΟΣΤΙΤΣΑ (1687-1715)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η ολοκληρωτική κατάκτηση της Πελοποννήσου από τους Οθωμανούς το 15ο αιώνα δεν άφησε αδιάφορους τους Βενετούς που χρειάζονταν λιμάνια κι εύφορα μέρη για το εμπόριό τους.Ο τόπος βρέθηκε στη δίνη των Βενετοτουρκικών πολέμων,που κράτησαν δυο αιώνες έληξαν με  τελική επικράτηση των Τούρκων.Εκτός από μια προσωρινή κατοχή των Βενετών,ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίοδος του ΣΤ' Βενετοτουρκικού πολέμου-ΚΛΙΚ όπου ο Μοριάς ήταν το κέντρο των στρατιωτικών επιχειρήσεων των αντιπάλων και έφερε τους Βενετούς κυρίαρχους της περιοχής για τριάντα περίπου χρόνια…….

ΤΟ ΕΜΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΒΕΝΕΤΩΝ:Ο φτερωτός λέοντας

Διοικητική διαίρεση του Μοριά

ΒΕΝΕΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΜΟΡΙΑ 17ος ΑΙΏΝΑΣ 

Oι Βενετοί βρήκαν τον τόπο κυριολεκτικά ρημαγμένο.Η τουρκική σκλαβιά,το παιδομάζωμα και οι επιδημίες είχαν αφανίσει τον πληθυσμό,ο οποίος δεν ξεπερνούσε τις 200.000 σε όλη την Πελοπόννησο.Η ερήμωση και  η εγκατάλειψη ήταν προφανής. Μάλιστα ο Βενετός προβλεπτής Κορνάρος στο ταξίδι του από την Πάτρα στα Καλάβρυτα στις 9 Σεπτεμβρίου 1688 δε συνάντησε στη διαδρομή "ουδέ μίαν ψυχήν ζώσαν'! Οι Βενετοί άρχισαν αμέσως το έργο της ανασυγκρότησης..............

Με καθιέρωση νέων θεσμών στη διοίκηση, η χώρα διαιρέθηκε σε επτά και αργότερα σε τέσσερα μεγάλα διοικητικά διαμερίσματα,που το καθένα είχε το δικό του Βενετό αρμοστή. Οι νέοι κατακτητές ενθάρρυναν το θεσμό της κοινότητας  που ήταν ο σημαντικότερος φορέας της ελληνικής αυτοδιοικήσεως αλλά και όργανο εξυπηρέτησης των Βενετικών συμφερόντων. Η Βοστίτσα αυτή την εποχή δεν είχε δική της κοινότητα αλλά υπαγόταν στην κοινότητα των Καλαβρύτων. 

Το διαμέρισμα της Αχαΐας είχε πρωτεύουσα την Πάτρα, περιελάμβανε τις επαρχίες των Καλαβρύτων, Γαστούνης, Πατρών και Βοστίτσας με ξεχωριστό η καθεμιά αρμοστή, δικαστή και οικονομικό επίτροπο για την είσπραξη των φόρων.

Διανομή της γης

Οι Βενετοί προσκάλεσαν όσους  Έλληνες  επιθυμούσαν να εγκατασταθούν σε καλλιεργήσιμα εδάφη. Ο Βενετός διοικητής έβλεπε ότι θα προέκυπτε  αύξηση της  γεωργικής παραγωγής και η διανομή γινόταν με την αναλογία εξήντα στρεμμάτων για  τους απλούς εποίκους και εκατό  για τους διακεκριμένους. Επίσης η επαρχία του Αιγίου ήταν  γόνιμη περιοχή η οποία  ευνόησε την προσέλευση εποίκων.Από την περιοχή της Φωκίδας που ήταν τουρκοκρατούμενη, πέρασαν εκατοντάδες Ελλήνων με τις οικογένειές τους.(800 περίπου οικογένειες) Αρκετοί εγκαταστάθηκαν στην περιοχή των ''Εισοδίων" στη συνοικία "Γαλαξιδιώτικα". Ο αρμοστής Corner ξεχώριζε τα κτήματα των εποίκων από των ντόπιων.

Ευνοήθηκε η καλλιέργεια της ελιάς,των αμπελιών,της μουριάς,της συκιάς και της ροδιάς,των εσπεριδοειδών καθώς και σιτηρών.
Οι Βενετοί καθιέρωσαν για πρώτη φορά το θεσμό του αγροφύλακα,του αγορανόμου,του υγειονόμου,των επιστατών δημοσίων δρόμων και της πολιτοφυλακής για την ασφάλεια και τη διοίκηση του τόπου.Η παραγωγή και ο πληθυσμός άρχισαν να αυξάνονται.....

Ασχολίες των κατοίκων στα χρόνια της Βενετοκρατίας

Χωριά και οικισμοί της Βοστίτσας (Αιγίου)

Τα κατοικούμενα χωριά και οι οικισμοί της Βοστίτσας (Αίγιο) ήταν:
Μαμουσιά, Διακοπτό, Πύργος, Ποροβίτσα, Παρασκευή, Τέμενη, Μαυρίκι, Κουνινά, Πτέρη, Παντελεήμονας, Δάφνες, Γρηγόρης, Τούμπα, Μερτίδι, Κρήνη. Επίσης υπήρχαν και τσιφλίκια όπως η Εφταπίτα, ο Ριζόμυλος, το Ζευγολατιό (Ελίκη) και  ο Αχλαδιάς.

Όλα τα χωριά αυτά στα τελευταία χρόνια σημείωσαν πληθυσμιακή αύξηση.Αυτό ήταν σημαντικό γιατί από τα 31 χωριά και οικισμούς της Βοστίτσας το 1687 τα οχτώ είχαν καταστραφεί και τα περισσότερα των υπολοίπων ήταν αραιοκατοικημένα! Η τελευταία απογραφή έγινε το 1711. Μάλιστα στην Βοστίτσα (Αίγιο) καταγράφτηκαν 4.165 κάτοικοι! (972 οικογένειες).

Η σπορά της γης

ΤΟ ΒΕΝΕΤΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΒΟΣΤΙΤΣΑΣ

Στα χρόνια του Βενετού αρμοστή Γριμάνι, το 1700, έγινε γενική καταγραφή οικισμών, κτισμάτων και καλλιεργήσιμων εδαφών στο Μοριά.Σε ξεχωριστό τόμο στα αρχεία της Βενετίας  βρίσκεται το Βενετικό Κτηματολόγιο της Βοστίτσας με το χάρτη του Αιγίου και των γύρω περιοχών.

Η πόλη του Αιγίου (Βοστίτσα) όπως ήταν το 1700.Διακρίνεται ο δρόμος μπροστά      από το σημερινό Αρχαιολογικό Μουσείο και η ιστορική οδός Ερμού-τότε κεντρική εμπορική οδός

Η περιοχή του Αιγίου(Βοστίτσα)το 1700 με τα καταγραφέντα καλλιεργήσιμα εδάφη!

Για τα δεδομένα της εποχής οι Βενετοί καταστιχωτές κατέγραψαν τα πάντα με απλά μέσα που διέθεταν, σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Το ελληνικό κράτος 300 χρόνια μετά δεν το έχει καταφέρει ακόμα!!!

ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΚΑΙ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ

 Πάγια πολιτική των Βενετών ήταν να αντιτίθεται στην ίδρυση μεγάλων βιοτεχνικών μονάδων στα βενετοκρατούμενα εδάφη, για να μπορούν να πουλούν τα δικά τους προϊόντα .Το χαρτί ,οι σκούφοι, οι χρυσοΰφαντες τσόχες , οι καθρέπτες, οι πολυέλαιοι, τα ελεφάντινα χτένια , τα πυροβόλα όπλα, η ζάχαρη και τα  φάρμακα ήταν μερικά από τα εξωτερικής προελεύσεως προϊόντα που έφθαναν στη Βοστίτσα (Αίγιο) από τη Βενετία ή μέσω αυτής ,και βέβαια υπερτιμημένα  λόγω  ελλείψεως  ανταγωνισμού .

 

Βενετική γαλέρα

Με τον ίδιο τρόπο το λάδι, η σταφίδα, το σιτάρι , το τυρί, το κερί, το μετάξι, το βαμβάκι ,τα δέρματα και άλλα εξαγώγιμα προϊόντα του Αιγίου προωθούνταν από το λιμάνι του για τις ξένες αγορές.

Βενετικά νομίσματα

ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΕΚΕΙΝΗ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ –ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΡΥΠΗΤΗ

 Στον τομέα της θρησκείας ,η Ελληνική εκκλησία διατήρησε την περιουσία της και ανεμπόδιστα συνέχισε   το  έργο της . Το  Αίγιο εκείνη την εποχή είχε δικό του επίσκοπο που υπαγόταν στον αρχιεπίσκοπο Κορίνθου. Πιθανότατα την περίοδο εκείνη οι Αιγιώτες έκτισαν τον ναό Ζωοδόχου Πηγής ή της Παναγίας της Τρυπητής, στην ίδια  θέση  όπου είχε βρεθεί η θαυματουργή εικόνα της. Η παράδοση αναφέρει ότι η εικόνα της Παναγίας της Τρυπητής βρέθηκε από ναυαγό  που σώθηκε στον Κορινθιακό  και έφτασε κολυμπώντας  ως  την δυτική ακτή του λιμανιού, οδηγημένος  από το παρήγορο φως . Στα 1687-1700 κτίστηκε επίσης ο ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου. Η πόλη της Βοστίτσας σύμφωνα με το Βενετικό Κτηματολόγιο ήταν χωρισμένη σε ενορίες.

Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΡΥΠΗΤΗ ΣΗΜΕΡΑ

Καταγράφονται:Ταξιάρχες, Φανερωμένη, Εισόδια, Άγιος Γεώργιος και Άγιος Αθανάσιος.Το 1711 τοποθετήθηκε  ως  αρχιερέας της επαρχίας ο κληρικός Ηλίας Μηνιώτης με έδρα το Καθολικό Διακοπτού.

Δικαστήρια και απονομή δικαιοσύνης εκείνη την εποχή

Στη δικαιοσύνη κυριάρχησε  το  βενετικό δίκαιο. Οι μικροδιαφορές λύνονταν από τρεις πρωτοβάθμιους δικαστές με δικαίωμα έφεσης στον προνοητή των Καλαβρύτων. Για τις σοβαρότερες αστικές και ποινικές υποθέσεις, αρμόδιο δικαστήριο ήταν το πρωτοβάθμιο των Καλαβρύτων. 

Όμως πολλοί δικαστές δωροδοκούνταν ή παρασύρονταν από τα σοφίσματα των ντόπιων νομικών. Το άδικο των αποφάσεων κέρδιζαν συνήθως οι πλούσιοι. 

Ο λαός έλεγε: «Ο Θεός να σε φυλάει από του Τούρκου το σπαθί και του Βενετσάνου τις δίκες»

Η ΦΥΓΗ ΤΩΝ ΒΕΝΕΤΩΝ

 Οι Τούρκοι επιτέθηκαν πάλι στην Πελοπόννησο τον Ιούνιο το 1715 και μέσα σε εκατό μέρες ανάγκασαν τους Βενετούς να την εγκαταλείψουν οριστικά ,ύστερα από τριάντα χρόνια κατοχής. Ο Τούρκος στρατηγός Καρά Μουσταφάς πέρασε από τη Ρούμελη στη Βοστίτσα με προορισμό το Ρίο. 

Οι Βενετοί είχαν υποχρεώσει τους Έλληνες  να τους  παρέχουν στρατό και ιππείς σε περίοδο πολέμου,  αλλά εκείνοι αδιαφόρησαν.Είχαν αντιληφθεί ότι επτά χιλιάδες πεζοί και χίλιοι ιππείς ήταν αδύνατο να νικήσουν τον τούρκικο στρατό.Παρότι οι Έλληνες του Μοριά δεν αντιστάθηκαν στους Τούρκους, αρκετοί Πελοποννήσιοι σφάχτηκαν ή οδηγήθηκαν στην αιχμαλωσία.

'Ετσι τελείωσε οριστικά η περίοδος της Βενετοκρατίας το 1715.                    

                                ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΤΑΞΗ ΣΤ' 2012-13

ΘΕΜΑ:"ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ 1458-1830)