Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ

 Επαναστατικά κέντρα της Στερεάς-Ψηφιακό Σχολείο

Στη Στερεά Ελλάδα οι συνθήκες εξέγερσης ήταν πιο δύσκολες γιατί:

• δεν ήταν ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένη
• οι πρόκριτοι δεν είχαν μεγάλη πολιτική εμπειρία
• υπήρχαν σηματικοί τουρκικοί πληθυσμοί
• στην Ήπειρο υπήρχαν ισχυρές τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις με επικεφαλής το Χουρσίτ πασά

Όμως η παρουσία φημισμένων κλεφτών και αρματολών συντόνισε στην αρχή τον αγώνα. Ηδη στη Λευκάδα και στη μονή του Οσίου Λουκά στη Βοιωτία, οι οπλαρχηγοί επισφράγισαν με ορκομωσία την εξέγερση για την 25η Μαρτίου.

 Η μονή του οσίου Λουκά στη Βοιωτία

Η Ανατολική Στερεά επαναστατεί πρώτη.Ο Πανουργιάς καταλαμβάνει τα Σάλωνα (Άμφισσα),απελευθερώνονται το Λιδωρίκι,η Θήβα,η Λιβαδιά και η Αταλάντη.Η Χαλκίδα πέφτει με τη βοήθεια του Υδραίου πλοιάρχου Αντώνη Κριεζή που κανονιοβολεί την τουρκική φρουρά της πόλης.

 

 Ο Πανουργιάς Πανουργιάς

Στη Δυτική Στερεά οι Έλληνες καταλαμβάνουν το Μεσολόγγι,το Βραχώρι(Αγρίνιο) και το Αιτωλικό.Εκεί φτάνει ο πολιτικός Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος........ 

Οι Τούρκοι όμως ήθελαν να καταπνίξουν την επανάσταση και ήρθε η σειρά της Ρούμελης να δοκιμαστεί.
Ο Χουρσίτ πασάς στέλνει μια μεγάλη στρατιά με επικεφαλής τον Ομέρ Βρυώνη και τον Κιοσέ Μεχμέτ που φτάνει στο Ζητούνι (Λαμία). Ο Πανουργιάς τραυματίζεται σοβαρά ενώ ο Δυοβουνιώτης δεν αντέχει την επίθεση των Τούρκων και υποχωρεί. Μένουν ο Αθανάσιος Διάκος με τον επίσκοπο Σαλώνων Ησαΐα να κρατήσουν το γεφύρι της Αλαμάνας σε μια άνιση μάχη.

 Το γεφύρι της Αλαμάνας

Ο επίσκοπος Ησαΐας σκοτώνεται και ο Διάκος αιχμαλωτίζεται.(23 Απριλίου 1821)

Ο θάνατος του επισκόπου Ησαΐα

      Ο ήρωας Αθανάσιος Διάκος

Ο πασάς, αφού ο αγωνιστής του απάντησε περήφανα: ''Εγώ Γραικός γεννήθηκα Γραικός και θα πεθάνω'', διέταξε να τον θανατώσουν με τον πιο απάνθρωπο τρόπο.(ανασκολοπισμό).

Λέγεται ότι την ώρα που πέθαινε είπε το περίφημο:

''Για δες καιρό που διάλεξε ο χάρος να με πάρει τώρα που ανθίζουν τα κλαδιά και βγάζει η γη χορτάρι."
Η θυσία του Διάκου έδειξε πως η εξέγερση θα ήταν ένας αποφασιστικός, συνεχής αγώνας. Οι συμπολεμιστές του πήραν εκδίκηση στις 8 Mαΐου 1821 στο Χάνι της Γραβιάς.  
Εκεί ο Οδυσσέας Ανδρούτσος με 118 παλικάρια του, σταμάτησε το δρόμο του Ομέρ Βρυώνη προς τα Σάλωνα.

 Το χάνι της Γραβιάς σήμερα

 

 Οδυσσέας Ανδρούτσος(ΚΛΙΚ)

Όταν έφτασε ο Ομέρ Βρυώνης, ο αγωνιστής του έκοψε το δρόμο απαντώντας με ομοβροντίες των όπλων του. Οι έφοδοι των Τούρκων άφησαν πάνω από 800 νεκρούς και τραυματίες. Μέσα στη νύχτα, οι άνδρες του Ανδρούτσου, έκαναν έξοδο κρυφά και διέφυγαν. Έλειπαν μόνον 6 ! !
Την άλλη μέρα ο πασάς θα είχε μαζί του κανόνια και δε θα έμενε κανένας ζωντανός. Η κίνηση του Έλληνα καπετάνιου  φόβισε τον Ομέρ Βρυώνη, που  υποχώρησε και κατευθύνθηκε στην Εύβοια.
Η επιτυχία του Ανδρούτσου, τόνωσε το ηθικό και την αυτοπεποίθηση των επαναστατών που σημείωσαν και νέες επιτυχίες, σε βάρος του Οθωμανικού στρατού.

 

 Ομέρ Βρυώνης-Γιάννης Δυοβουνιώτης

Η επανάσταση στη Στερεά Ελλάδα

πηγή:Γιάννης Σουδίας- 8ο Δ.Σ. Νάουσας

Ε Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Σ

1.Χώρισε το κείμενο σε παραγράφους και βάλε έναν ταιριαστό πλαγιότιτλο σε καθεμιά.

2.Ποιες ήταν οι δυσκολίες έναρξης της επανάστασης στη Στερεά Ελλάδα;

3.Ποια ήταν τα σπουδαιότερα κέντρα της περιοχή που απελευθερώθηκαν;

4.Ποια ήταν η αντίδραση των Τούρκων και ποιοι ανέλαβαν να καταπνίξουν την επανάσταση;

5.Τι προσπάθησε να κάνει ο Αθανάσιος Διάκος και ποιο ήταν το τέλος του ήρωα;

6.Τι συνέβη στο Χάνι της Γραβιάς;